Bộ Tài chính đề xuất cho giảm trừ học phí, viện phí khi tính thuế thu nhập cá nhân

Vinex Official
11 thg 9
4 phút đọc

Trẻ em hân hoan đến trường ngày khai giảng. Nguồn: *Znews*

Các quy định giảm trừ theo luật hiện hành

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, người nộp thuế được hưởng các khoản giảm trừ cơ bản gồm:

Công thức tính:

Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ

Các khoản giảm trừ bao gồm:

Giảm trừ gia cảnh:
Đối với bản thân người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng (tương đương 132 triệu đồng/năm);
Đối với mỗi người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng (tương đương 52,8 triệu đồng/năm).
Giảm trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc: Bao gồm bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc đối với một số ngành nghề đặc thù.
Các khoản không tính vào thu nhập chịu thuế như: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc; các khoản trợ cấp, phụ cấp đặc thù; đóng góp từ thiện, nhân đạo.

Những quy định này đã góp phần giảm bớt nghĩa vụ thuế cho người lao động, nhưng chưa bao quát được các khoản chi tiêu thiết yếu gắn liền với cuộc sống hàng ngày như viện phí hay học phí.

Điểm mới trong dự thảo sửa đổi: Giảm trừ học phí, viện phí khi tính thuế thu nhập cá nhân

Trong dự thảo mới, Bộ Tài chính đề xuất mở rộng phạm vi các khoản được giảm trừ để phản ánh đúng hơn gánh nặng chi tiêu của người dân. Theo đó, người nộp thuế sẽ được trừ khỏi thu nhập chịu thuế các khoản chi y tế, giáo dục – đào tạo, không chỉ cho bản thân mà còn cho người phụ thuộc.

Điều này đồng nghĩa, ngoài khoản giảm trừ gia cảnh hiện có, cha mẹ nuôi con ăn học hoặc chăm sóc cha mẹ già phải điều trị bệnh sẽ được giảm bớt thu nhập chịu thuế, từ đó giảm số thuế TNCN phải nộp. Đây là thay đổi mang tính thực tiễn cao, vì y tế và giáo dục vốn là hai lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách hộ gia đình.

Kinh nghiệm quốc tế và sự tiệm cận thông lệ

Đề xuất của Bộ Tài chính cũng dựa trên nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế. Nhiều quốc gia trong khu vực đã áp dụng chính sách tương tự.

Thái Lan cho phép giảm trừ chi phí học tập và bảo hiểm sức khỏe cho người nộp thuế và người phụ thuộc.
Malaysia cho phép khấu trừ các khoản chi phí y tế cho cha mẹ, chi phí giáo dục và mua sách.
Trung Quốc áp dụng giảm trừ đặc thù cho chi phí giáo dục con cái, chi phí điều trị bệnh hiểm nghèo, đóng góp bảo hiểm bổ sung.

Việc Việt Nam bổ sung giảm trừ học phí, viện phí không chỉ phù hợp với xu hướng quốc tế mà còn cho thấy sự cầu thị của cơ quan soạn thảo trong việc lắng nghe ý kiến của chuyên gia, người dân và doanh nghiệp.

Cân nhắc về phạm vi và mức giảm trừ học phí, viện phí khi tính thuế thu nhập cá nhân

Mặc dù đề xuất được đánh giá tích cực, Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh cần phải xác định rõ phạm vi và mức giảm trừ. Nếu không, chính sách có thể làm giảm đáng kể nguồn thu ngân sách và ảnh hưởng đến vai trò điều tiết thu nhập.

Theo ông Nguyễn Văn Được, Trưởng ban chính sách Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP.HCM, việc bổ sung các khoản giảm trừ là cần thiết, nhưng cần có ngưỡng trần cụ thể. Một phương án là căn cứ theo mức chi phí trung bình của bệnh viện và trường học công lập để tính toán. Như vậy, chính sách vừa hỗ trợ người nộp thuế, vừa tránh tình trạng lợi dụng hoặc giảm trừ vượt mức.

Các đề xuất khác trong dự thảo

Ngoài việc bổ sung giảm trừ cho y tế và giáo dục, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) còn đưa ra một số đề xuất quan trọng khác:

Giao Chính phủ quy định mức giảm trừ gia cảnh và ngưỡng doanh thu kinh doanh không phải nộp thuế;
Làm rõ phạm vi xác định các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo được giảm trừ;
Bổ sung quy định về mức đóng góp bảo hiểm đối với trường hợp tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung, quỹ an sinh xã hội, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

Những điều chỉnh này nhằm tạo hành lang pháp lý linh hoạt, phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội, đồng thời đảm bảo tính bền vững của nguồn thu ngân sách.

Dự kiến, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ báo cáo Quốc hội về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025). Nếu được thông qua, chính sách mới sẽ giúp người nộp thuế giảm bớt áp lực tài chính, đồng thời nâng cao hiệu quả điều tiết của hệ thống thuế.