CẬP NHẬT QUAN TRỌNG CHO DOANH NGHIỆP: DOANH NGHIỆP CẦN BIẾT GÌ VỀ QUYỀN THU GIỮ TÀI SẢN BẢO ĐẢM TRONG LUẬT MỚI?

Vinex Official
30 thg 6
3 phút đọc

Đã cập nhật: 16 thg 7

Ngày 27/6/2025, Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD).

Trong đó, quyền thu giữ tài sản bảo đảm là điểm thay đổi nổi bật nhất – một công cụ pháp lý từng được áp dụng rất hiệu quả trong giai đoạn thực hiện Nghị quyết 42 (2017–2023).

Cơ chế này cho phép ngân hàng chủ động thu giữ tài sản của bên vay nếu xảy ra vi phạm hợp đồng mà không cần chờ phán quyết của tòa án. Và điều đó đang quay trở lại – với sức nặng pháp lý rõ ràng hơn, nhanh gọn hơn, và rủi ro lớn hơn cho các doanh nghiệp mất kiểm soát dòng tiền.

Ngân hàng được thu giữ tài sản bảo đảm theo luật mới – Doanh nghiệp cần làm gì để tránh rủi ro?. Nguồn: Internet

Quyền thu giữ tài sản bảo đảm là gì?

Quyền thu giữ tài sản bảo đảm cho phép ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng thu giữ tài sản đã được thế chấp/cầm cố nếu người vay vi phạm điều khoản hợp đồng tín dụng.

Trong giai đoạn 2017–2023 khi Nghị quyết 42 còn hiệu lực:

Ngân hàng có thể nhanh chóng thu giữ và thanh lý tài sản
Tốc độ xử lý nợ tăng 65%
Nhiều khách hàng tự trả nợ để tránh mất tài sản

Sau khi Nghị quyết 42 hết hiệu lực, quyền thu giữ tài sản bảo đảm không còn, ngân hàng buộc phải xử lý qua tòa, khiến quá trình kéo dài, chi phí pháp lý cao, và tỷ lệ thu hồi thấp.

Doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ gì?

Việc khôi phục quyền thu giữ tài sản bảo đảm đang tạo ra một cuộc “đảo chiều vị thế” giữa ngân hàng và người vay:

Doanh nghiệp có thể đối mặt với:

Thu giữ tài sản ngay cả khi chưa bị kiện ra tòa
Nguy cơ mất nhà xưởng, bất động sản, thiết bị… chỉ vì một vi phạm nhỏ trong hợp đồng
Ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, giao dịch và uy tín tài chính trong hệ thống ngân hàng

Đặc biệt, với thị trường bất động sản vẫn đang phục hồi chậm, doanh nghiệp rất dễ bị rơi vào tình huống: → Không xoay được tiền, → Bị phân loại nợ xấu, → Bị thu giữ tài sản để thanh lý.

Doanh nghiệp cần làm gì để phòng ngừa rủi ro?

1. Rà soát lại toàn bộ hợp đồng vay vốn:

Có điều khoản cho phép ngân hàng thu giữ TSBĐ không?
Khi nào thì quyền này được kích hoạt?

2. Đánh giá lại tình trạng tài chính:

Khoản vay có bị trễ hạn không?
Khả năng trả nợ 3–6 tháng tới có đảm bảo không?

3. Chuẩn bị trước phương án ứng phó:

Đàm phán lại lịch trả nợ hoặc cơ cấu khoản vay
Đưa ra phương án thế chấp khác nếu cần bảo vệ tài sản chủ chốt
Làm việc sớm với luật sư hoặc chuyên gia tư vấn để không bị động

Quyền thu giữ tài sản bảo đảm không chỉ là công cụ cho ngân hàng

Mặc dù được thiết kế để xử lý nợ xấu nhanh chóng, quyền thu giữ tài sản bảo đảm cũng đồng nghĩa với:

Gia tăng áp lực pháp lý cho bên đi vay
Làm tăng rủi ro đổ vỡ hoạt động nếu doanh nghiệp không kiểm soát được nợ vayĐẩy nhanh quá trình mất tài sản trước khi doanh nghiệp kịp xoay vốn

Vì vậy, doanh nghiệp cần nhìn nhận đây là cuộc chơi pháp lý thật sự nghiêm túc, không thể xem nhẹ hay trì hoãn xử lý.